De Vrije Vloer-Plein en theater

Oostblok| Pleintheater wil in 2019-2020 bewoners van stadsdeel Oost deelnemer laten worden in de programmering, met hun verhalen, achtergronden, skills en kunstzinnige werk. Het komende jaar willen we door een projectmatige en lerende manier van werken ons Theaterhuis tot een volwaardig Meemaakpodium laten uitgroeien. Waarin mensen (bezoekers, makers, medewerkers, vrijwilligers, bewoners, ondernemers, nieuwkomers, reizigers) zich eigenaar gaan voelen van het huis, gebouw, de organisatie en de programma’s.
In 2019-2020 gaan we onder begeleiding van bi-culturele profs theaterschrijven, theatermaken met eigen materiaal en organiseren we open dansvloeren. Met deze Vrije Vloer-programmering willen we op de vloer een weerspiegeling zien van stadsdeel Oost, met al zijn culturele, plurinationale en intergenerationele achtergronden. Gedurende 2019 zijn er wekelijks sessies, in de zomer een participatief artist in residence-programma en eind november drie festivalweekenden waarin de resultaten van het meemaken getoond worden aan publiek, bezoekers, familie en vrienden. Met ook debatten, theater, dans en publicaties.

De Missie: Vele wegen leiden naar het theater
Waar internationaal en lokaal perspectief samen gaan
Waar ruimte is voor experiment
Waar gelijkwaardigheid en inclusiviteit heersen.
Waar door (buurt) bewoners (voorstellingen) opgezet worden.
Waar burgerschap een moderne betekenis krijgt.
Waar de moedige makers hun stem laten horen.
Waar de culturele gemeenschap veelvormig mag zijn.
Waar verandering begint vanuit artistieke proposities 
Waar cultureel ondernemerschap en ontmoeting hand in hand gaan.
Waar openheid en geborgenheid samen gaan.
Waar de tijdgeest voelbaar en zichtbaar is.
Waar makers ruimte krijgen zoals de openbare ruimte van een plein.

Wij hebben voor de komende jaren het volgende voor ogen: Ons theater is met onze werkwijze en diversiteit aan performances gemaakt door professionals en amateurs een van de toonaangevende cultuurhuizen in Amsterdam geworden. Het gegroeide publiek waardeert onze activiteiten en neemt actief deel, als o.a. bezoeker en co-creator,

Programmalijnen De Vrije Vloer in Stadsdeel Oost:  De Vrije Vloer is in onze ogen eindeloos gevarieerd, grensoverschrijdend en in geen hokje te vangen. Daarom kiezen we voor vier makers die ervaring hebben met het werken met lokale mensen in vele verschillende landen. Ieder beschikt over andere vak technieken en werkervaring. Ze weten zelf hoe het is om buitenstaander te zijn, een minderheid te vertegenwoordigen en wat het kost om authentiek te blijven opereren. De gekozen makers Edit Kaldor, Gita Hacham en Dayna Martines Morales, Bertih Danse zal curator zijn van de gekozen Artist in Resident. Ze passen bewust niet in de canon van de witte Nederlandse theaterwereld.

Tools
De makers gaan werken met nieuwe theaterteksten, nieuwe voorstellingen met spel van amateurs en bewegingsidioom gecreëerd vanuit pluri-culturele achtergronden. We werken met documentaire kunstvormen binnen disciplines als schrijven, improviseren, bewegen en muziek. Onze tools voor het werkproces bestaan uit rituelen, opstellingen, vergadervormen, voeding als ruilmiddel, individuele coaching geïnspireerd vanuit het sjamanisme, niet Westerse geneeskunde, en storytelling. We richten een werkproces in die aantrekt, verbindt en veiligheid geeft. De drie makers werken naar publiekstoegankelijke presentaties toe.

Ruimte geven voor experiment
De werkprocessen van de makers bestaan uit diverse werkvormen. Labexperimenten waarin bewoners en tijdelijke gasten participeren en met elkaar over hun leven, over pijnlijke thema’s zachte getuigenissen maken. We houden spreek- en schrijfsessies waarin mensen kunnen deelnemen aan podiumteksten om dramatische gebeurtenissen speelbaar te maken publiek. Er komen open danssessies waarbij wordt gewerkt op basis van eigen unieke bewegingsidiomen die schuilgaan in het geheugen van een lichaam. Desgewenst kunnen wij u meer informatie verschaffen over de werkwijze van de drie makers.

I Schrijven:  Iedereen kan meedoen. De Vrije Vloer bestaat uit masterclasses oral story telling, trainingen om te schrijven voor podium, performance en korte video. We willen werken aan een co-productiesysteem waar bewoners/deelnemers meedenken aan thema’s waar men over wilt schrijven en maken. Met deze sessies gedurende twee jaar willen we een voedingsbodem zijn voor de nieuwe verhalen vanuit intercultureel en plurinationaal perspectief. Doel van Gita Haccham is om cultureel diverse bewoners/schrijvers/makers podium te geven zich te onderrichten op het gebied van theaterschrijven, poetry of scenario op  een kwalitatief  presentabel niveau. Voor veel talenten van verschillende leeftijden of herkomst is het schrijverschap niet iets vanzelfsprekends terwijl men vele verhalen in zich draagt.  Andere schrijven al jaren poëzie, dagboek, verhalen, zonder dit te tonen voor publiek. Bij FtG krijgen zij de kans om te ontdekken waar hun talent ligt bij het schrijven en maken. Taal mag niet het probleem zijn. We zoeken mensen die een verhaal willen leren vertellen. Ze krijgen de grondbeginselen van het schrijven in de vingers en ronden een eerste jaar af met bijvoorbeeld een eenakter of een kleine gedichtenbundel.

II Open Dansvloer: Voor Niemandsland nodigen Dayna Martinez Morales en Vincent Verburg van Movementalist ( MMT) mensen uit die interdisciplinair en stijl-overstijgend, met elkaar op een avond samen komen, om te performen vanuit een gezamenlijke focus. Het zijn terugkerende avonden voor een nieuwsgierig publiek, die aan de wieg willen staan van een nieuwe en spannende vorm van interdisciplinaire samenwerking tussen ervaren performers en vernieuwende makers en buurtbewoners die vanuit hun plek van herkomst ook ervaring hebben in dans vanuit hun cultuur. We kiezen een thema voor elke avond die een kruisbestuiving is  tussen de disciplines Dans, Theater, Performance, Visuele kunst, Muziek en Licht. Er is geen repetitie, het gebeurt direct op de avond zelf als een live Vlog of Webinar. Dat maakt het voor de deelnemers risicovol en voor het publiek spannend! Zo wordt het publiek deelgenoot van de nieuwsgierigheid, zoektocht en experiment van de makers. De vondsten leiden tot nieuwe ideeën voor  een uiteindelijke voorstelling in november Iedereen kan meedoen. We zoeken deelnemers op plekken zoals ouderverenigingen, Meevaart en Cultuurconnectie Oost. We zoeken verbinding met festivals in Oost of de Stad. 

III Spel: Grens verleggen met Edit Kaldor zal een artistiek laboratorium opzetten met deelnemers uit het Stadsdeel Oost zonder theatrale ervaring. Het werk bestaat uit workshops, waarbij deelnemers worden begeleid in het ontwikkelen en realiseren van theatrale ontmoetingen gebaseerd op eigen ervaringen. We zoeken naar ervaringen die complex, subtiel, pijnlijk, marginaal of controversieel zijn en die hen hebben gevormd. Door de deskundige wijze waarop Edit werkt kunnen mensen in grote veiligheid deze ervaringen omzetten in een performance. Iedereen kan meedoen. De circa 12 deelnemers worden gerekruteerd uit de buurt gekenmerkt door een mix van leeftijden en achtergronden. Geen eerdere theatrale ervaring wordt als een plus beschouwd (het is moeilijk om de verworven gewoonten van mensen af ??te leren in andere vormen van 'amateur-theater'). We rekruteren via verschillende kanalen zoals een oproep op posters en flyers via scholen, winkels, CBK, de plaatselijke krant) en via mond op mondreclame. De ervaring leert dat niet alle deelnemers die het traject starten, zich er gedurende de hele periode aan kunnen houden. Daarom zijn intakegesprekken noodzakelijk. Doel is om via participatief theater maatschappelijke betrokkenheid en nieuwsgierigheid op te wekken en met de deelnemers te onderzoeken wat de functie van theater kan zijn. Aanpalend doel is frames en concepten te ontwerpen voor artistieke processen tussen theatermakers en mensen uit kwetsbare sociaal-economische situaties.

IV Zomer residentie: Serendipiteit is het vinden van iets onverwachts en bruikbaars terwijl je op zoek bent naar iets totaal anders. In deze tijd waarin we veel tijd besteden aan internet is er steeds minder ruimte voor natuurlijk ontmoeten en uitwisselen zonder per se een doel. In deze diep menselijke behoefte kan een theater juist heel goed voorzien. Omdat het de plek is om de telefoon uit te moeten zetten. Bij de Residentie wordt de gastkunstenaar gevraagd bewoners/ geïnteresseerde te integreren in het proces van creëren en reageren en zodat zij een stempel drukken op de uitkomst van de performance. De curator zoekt er kunstenaars of culturele kenners bij van toepasselijke technieken, ambachten of materialen die een extra en onverwachte dimensie kunnen geven aan het proces van vier weken voor de resident kunstenaar. De curator speelt een rol van artistiek leider in dit proces van voorbereiding, coaching en tot een resultaat brengen in het belang van de bewoners en het Theaterhuis. De uitkomst wordt verder gedragen in een internationale context en we willen ernaar streven verbinding te houden met de Artist in Resident en de compagnies en zodoende een netwerk uitzetten van andere makers en Theaterhuizen zoals wij, in Europa en de wereld. 

Eindresultaat: Het belangrijkste doel is dat door het werken naar een Meemaakpodium er een cultuuromslag plaatsvindt van topdown en hiërarchisch programmeren naar een open en democratische wijze van produceren. Zodat deelnemers, bezoekers zich eigenaar voelen van Oostblok/ Pleintheater.

Uitkomst 1. Nieuwe community vorming van geestverwanten
- Door de communicatie en oproep binnen activiteiten en organisaties in Amsterdam Oost wordt duidelijk dat er een nieuwe lijn in het Theaterhuis wordt uitgezet waarin op de vloer meegemaakt kan worden onder begeleiding van drie makers. Dit creëert nieuwe verwachtingen en aanloop van bezoekers naar ons Theaterhuis.
- Er zijn open avonden georganiseerd om geïnteresseerden ons en elkaar te leren kennen en te besluiten wel of niet mee te doen in de vorm van deelnemer, vrijwilliger of bezoeker.
- Drie eigenzinnige makers en de curatie #4 hebben met onverwachte mensen en organisaties drie programmalijnen uitgewerkt. De resultaten mondden uit in performances in november en een publicatie.
- Er zijn vele communiqués geweest via geschreven media en online kanalen dat indirecte geestverwanten hebben bereikt die geïnteresseerd zijn in het Meemaak programma.
- Bij participanten heeft dit geleid tot grote verbondenheid met elkaar, door de thema’s, en het zien van de presentaties.
- Hierdoor is nieuwe publieksgroep ontstaan.
- Door het traject van Schrijven wordt de wereld van theaterschrijvers verrijkt met een andere poel van schrijvers met een diverse achtergrond, waar verschillende soorten podia van kunnen profiteren.
- Het gegroeide en veranderde publiek dat ons huis bezoekt waardeert onze activiteiten en neemt actief deel aan de programmering, projecten of werkzaamheden.
- Het aantal samenwerkingspartners in Stadsdeel Oost is versterkt en gegroeid. Maar we hebben ook commitment met elkaar gemaakt door het uitwisselen van mensen, presentatiemogelijkheden en kennisdeling.

Impact
- Ons theater is een van de toonaangevende cultuurhuizen in Amsterdam geworden door deze meemaakvorm en presentaties in combinatie met reguliere programmering voor volwassen en kinderen.  
- De projecten leverden diepgaand inzicht op de verhalen en culturele kennis van de deelnemers (bezoekers, participanten, medewerkers etc.) ervaren nieuwe inzichten voor de cultuursector in onze omgeving.

We willen dat bewoners deelnemers laten worden van de programmering van ons theater. Ons
theaterhuis aantrekkelijk maken voor een brede diverse bezoeker. Vernieuwende interculturele
theaterwerkwijze toegankelijk maken en ook publiceren. We een duidelijk debatcentrum, leefruimte en
Theaterhuis waarin de tijdsgeest en de wijkgeest terugkomt in de brede en kleinschalige programmering.

We transformeren weer naar Pleintheater in Oost.